Cosmetica en chemie: een gevaarlijke combinatie...

Dit keer geen gewone blog maar een interview met Ringana-oprichter Andreas Wilfinger over hormoonverstorende stoffen in cosmetica. Dit verscheen in het Oostenrijkse tijdschrift "Wienerin".

“Schadelijke stoffen in verzorgingsmiddelen worden gebruikt omdat dat goedkoper is”

Volgens een actuele studie van Global 2000 bevat één op de twee bodylotions hormoonverstorende ingrediënten. Cosmeticaexpert Andreas Wilfinger zegt hierover: “Ik snap niet wat deze stoffen in verzorgingsmiddelen te zoeken hebben!”

Eigenlijk is het resultaat van Global 2000 positief: op dit moment zijn er beduidend minder tandpastas en douchegels die hormoonverstorende stoffen bevatten dan bij het laatste onderzoek van 2013/14. Ondanks dat zitten er nog steeds in één op de vijf geteste producten stoffen die hoogstwaarschijnlijk invloed hebben op de menselijke stofwisseling. Het lijkt erop dat het zoveelste ingrediëntenschandaal voor de deur staat.

We vroegen Andreas Wilfinger, oprichter van het Oostenrijkse cosmeticabedrijf Ringana, om commentaar. Als kritische geest ergert hij zich vooral aan chemische zonnefilters zoals die tegenwoordig heel vaak worden gebruikt.

Andreas Wilfinger: Zonnebrandmiddelen worden op het moment extreem gepropageerd. Voor een deel lijkt me dat nogal kortzichtig. Chemische bescherming tegen de zon verhindert namelijk de productie van lichaamseigen vitamine D: een belangrijke beschermende functie. Verder bestaat het vermoeden dat deze hormoonverstorend werkt. Hoe groter het oppervlak dat ingesmeerd wordt, des te hoger die belasting kan zijn. Het is verstandiger een minerale zonnefilter te gebruiken en die naar behoefte op te brengen. Wie de hele dag op kantoor zit kan waarschijnlijk ook zonder.

Hoe werken endocriene stoffen? (Endocrien betekent: naar binnen werkend) AW: Dat is, op een enkele uitzondering na, nog veel te weinig onderzocht. We hebben vervolgstudies nodig die zich over twintig jaar uitstrekken. Vast staat dat onze huid geen barrière is die alle schadelijke stoffen tegenhoudt. In je huid vindt een intensieve uitwisseling van stoffen plaats. Dat moeten we niet vergeten.

Waarom worden die stoffen, waarvan gezegd wordt dat ze hormoonverstorend zijn, dan überhaupt gebruikt? AW: Vanwege de lage kosten en de houdbaarheid. Voor wat betreft hun werking op stofwisseling en cellen gelden parabenen, halogenorganische verbindingen als triclosan, formaldehydesplitsingen, stoffen die bederf tegengaan, eventueel ook enkele etherische oliën als problematisch en ik denk dat dit nog niet alles is.

U denkt dat we nog lang niet klaar zijn met dit onderwerp? AW: Het zou eens tijd worden. Op de markt en in de pers verschijnen steeds nieuwe trends op het gebied van ingrediënten – positieve - en daarbij kwamen de laatste jaren de anti-ingrediënten- of chemiebommentrends. Vorig jaar ging het over de microplastics, twee jaar geleden was het aluminium en daarvoor de parabenen. Dit jaar misschien wel de synthetische zonnefilters. Volgens mij kun je bij Ethylhexyl-Methoxycinnamaten en soortgelijke goedkope UVA-filters wel wat vraagtekens zetten.

Bijlage: Wat is wat?

Endocrine verstoorders zijn stoffen waarvan vermoed wordt dat ze, doordat ze veranderingen in het hormoonsysteem veroorzaken, de gezondheid schaden. Het gaat dan om stoffen als Bisfenol A (weekmakers in plastic), parabenen (conserveringsmiddelen) en triclosan (anti-bacterieel).

Omstreden synthetische UV-filters zijn bijvoorbeeld Ethylhexyl Methoxycinnamate (OMC), Methylbenzylidene kamfer en Benzylidene kamfer. Alternatieven hiervoor zijn minerale zonnefilters als titaniumdioxide en zinkoxide, slimme witte pigmenten die als een film op de huid blijven liggen en zo geen zonnestralen doorlaten. Deze filters zijn chemisch stabiel en geven geen schadelijke stoffen af. Tip: veel natuurlijke- en kinderzonnebrandcrèmes gebruiken uitsluitend minerale filters.

Ringana is een oostenrijks natuurcosmeticabedrijf dat in Stiermarken cosmetica produceert voor gezichts- en lichaamsverzorging en voedingssupplementen – zonder conserveringsmiddelen, chemische zonnefilters en andere potentieel endocriene substanties.

Bij het winkelen zijn apps als ToxFox en Codecheck handig. Met je mobiel scan je de barcode van een product, de app analyseert deze en geeft je een koopadvies.

(Vertaling: Anneminke van der Velden)